กลิ่นตัว…น่าชัง-น่าชิด?
ปัญหากลิ่นตัวแม้ไม่ทำอันตรายถึงชีวิต แต่ก็มีผลต่อบุคลิกภาพ บางคนไม่ทราบว่าตัวเองมีกลิ่นตัวเพราะความเคยชิน จนจัดเป็นปัญหาหนักใจของคนรอบข้าง เรียกว่าถ้าไม่ใช่คนที่สนิทกันจริงๆ คงจะออกปากเตือนเรื่องกลิ่นตัวลำบาก
ปัญหากลิ่นตัวพบได้บ่อยทั้งหน้าร้อนและหน้าฝนเพราะอากาศร้อนอบอ้าว เหงื่อออกมาก ตามธรรมชาติแล้วเหงื่อเป็นสิ่งจำเป็นเพราะช่วยควบคุมอุณหภูมิในร่างกายให้คงที่ ถ้าอยู่ในที่ร้อนร่างกายจะหลั่งเหงื่อเพื่อระบายความร้อน
ต่อมเหงื่อมี 2 ชนิด คือ ต่อมเหงื่อเอ็กครายน์ มีกระจายทั่วร่างกาย เป็นต่อมเหงื่อที่หลั่งเหงื่อใสๆ ปริมาณมากออกมาเวลาร้อนจัด และต่อมเหงื่ออะโพครายน์ อยู่ตามรักแร้ รอบหัวนม ทวารหนัก และรอบอวัยวะเพศ
กลิ่นตัวเกิดได้อย่างไร
กลิ่นตัวเกิดจากต่อมเหงื่ออะโพครายน์หลั่งของเหลวสีน้ำนมออกมา แต่เนื่องจากมีปริมาณน้อยมากจึงไม่ค่อยเห็นกัน เมื่อแบคทีเรียย่อยสลายของเหลวสีน้ำนมนี้จะทำให้เกิดกลิ่นตุๆ
ส่วนเหงื่อใสปริมาณมากจนทำให้มีรอยเปียกเสื้อที่ใต้วงแขนจะหลั่งโดยต่อมเหงื่อเอ็กครายน์ ช่วงแรกก็ไม่มีกลิ่น ต่อมาเมื่อมีการเติบโตของแบคทีเรียจึงเกิดกลิ่นตัวขึ้น
พบว่าคนอ้วน ผู้ป่วยโรคเบาหวาน และหญิงตั้งครรภ์เกิดกลิ่นตัวง่ายกว่าคนทั่วไป อากาศที่ร้อนอบอ้าว และอารมณ์ที่ตึงเครียดกระวนกระวายใจก็ทำให้มีเหงื่อมากกว่าปกติ
แก้ปัญหาที่กลิ่นตัวอย่างไรดี
1. สวมใส่เสื้อผ้าที่โปร่งบางและหลวมเพื่อให้เหงื่อระบายออกง่าย
2. อาบน้ำวันละ 1-2 ครั้ง ใช้สบู่ฟอกตามตัวและตามซอกพับ ถ้าบริเวณใดอับชื้นง่าย เช่น รักแร้ ขาหนีบ หรือซอกนิ้วเท้า
3. ใช้แป้งฝุ่นโรยเพื่อดูแลให้ผิวหนังบริเวณนั้นแห้ง
4. เสื้อผ้าต้องซักให้สะอาด ผึ่งแดดให้แห้งสนิทได้ก็ดี เพราะเสื้อผ้าที่ไม่สะอาดและอับชื้นเป็นแหล่งเพาะพันธุ์เชื้อแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดกลิ่นตัว
5. โกนขนรักแร้ช่วยลดกลิ่นตัวได้ เพราะเชื้อแบคทีเรียชอบบริเวณที่อับชื้นอย่างเช่นที่รักแร้อยู่แล้ว
6. ลดการกินเครื่องเทศ หอม กระเทียม หน่อไม้ฝรั่ง เพราะอาการเหล่านี้ล้วนเสริมให้กลิ่นตัวมากขึ้นได้
7. ลดการดื่มเครื่องดื่มที่มีสารกาเฟอีนผสมอยู่ เช่น กาแฟ ชา น้ำอัดลม เพราะสารกาเฟอีนกระตุ้นให้หลั่งเหงื่อได้มาก
8. ลด ละ เลิกบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
เทคนิคทางการแพทย์ที่รักษากลิ่นตัว
กรณีที่รักษาสุขอนามัยและใช้ยาลดเหงื่อดับกลิ่นแล้วไม่ได้ผล มีเทคนิคทางการแพทย์ที่รักษากลิ่นตัว เช่น การดูดไขมันเพื่อเอาต่อมเหงื่ออะโพครายน์ออก การผ่าตัดต่อมเหงื่ออะโพครายน์ออก ยากินบางชนิด การใช้เทคนิคไอออนโต การผ่าตัดปมประสาทซิมพาเทติก การฉีดสารพิษโบทูลินัม หรือโบท็อกซ์
อย่างไรก็ตาม เทคนิคเหล่านี้อาจมีข้อแทรกซ้อนและมีค่าใช้จ่ายสูง จึงควรเลือกใช้กรณีที่จำเป็นเท่านั้น
กลิ่นตัว… ถ้ามากไปจัดเป็นสิ่งน่าชังที่ทำให้ใครๆ ไม่อยากเข้าใกล้ แต่ถ้ามีเพียงนิดหน่อยอาจเป็นกลิ่นเสน่ห์ที่ทำให้คนอยากมาชิดใกล้ได้เช่นกัน
นพ.ประวิตร พิศาลบุตร
ขอบคุณข้อมูลจาก : นิตยสารหมอชาวบ้าน ฉบับที่ 402